سخنان امام علي-سری دوازدهم
سخنان امام علي
لشكريان با اذن خداوندي نگهبانان رعيّت، و موجب افتخار و زينت زمامداران و عزت دين و طرق ايجاد امنيت در جامعه مي‌باشند، و براي رعيّت، استقرار و اسقامتي نيست، جز با لشكريان.
(امام علي (ع)
=====================
هرگز حيثت و موقعيت چشمگير يك انسان باعث نشود تو كوشش و تكاپوي اندكِ او را بزرگ بشماري [و برعكس] موقعيتِ حقير يك انسان موجب نشود كوشش و تكاپوي بزرگِ او را كوچك به حساب بياوري.
((امام علي (ع))
====================
ويراني زمين ناشي از فلاكت مردم آن است. و سببِ فلاكتِ مردم، روي آوردن كارگزاران به مال‌اندوزي، و بدگماني (نااميدي) از دوام حكومت‌شان، و عبرت نگرفتن از حوادث روزگار و جريانات اجتماعي و سياسي اقوام و ملل گذشته است.
(امام علي (ع)
=====================
هنگامي كه سخن حكما صحيح باشد، دواي دردِ جهل مي‌شود و اگر خطا باشد، دردي بر دردها مي‌افزايد.
((امام علي (ع))
=====================
اي فرزند آدم! غصّه‌ي روزي را كه نيامده، بر غصّه‌ي روزي كه آمده است، اضافه مكن، زيرا اگر از عمرت چيزي باقي مانده باشد، خداوند روزيِ تو را در همان روز عطا خواهد فرمود.
((امام علي (ع))
=====================
مواظب باش دوستي تو درباره‌ي دوستت حدّي (اندازه) داشته باشد، زيرا باشد كه روزي با تو خصومت بورزد. هم‌چنين، توجه كن دشمني تو درباره‌ي دشمنت اندازه‌اي داشته باشد، زيرا ممكن است روزي فرا رسد كه دوستت شود.
((امام علي (ع))
=====================
طمع، وارد كننده است [به حوادث مبهم] و صادر كننده نيست (روشن‌كننده‌ي تكليف و پايان كار نيست) و ضمانت‌كننده‌اي است كه وفا نمي‌كند و بسا نوشنده‌ي آب، پيش از آنكه سيراب شود، گلويش مي‌گيرد و هر اندازه ارزش چيزي كه مورد رقابت است، بيش‌تر باشد، مصيبتِ گم شدنِ آن نيز بزرگ‌تر مي‌شود.
((امام علي (ع))
=====================
كسي كه چيزي از وي خواسته شده، تا وقتي وعده نداده، آزاد است.
((امام علي (ع))
======================
كسي كه ديگران را به كاري خواند كه خود به آن عمل نكند، مانند تيراندازي است كه مي‌خواهد از كمانِ بي‌زه، تير بيندازد.
((امام علي (ع))
======================
علم بر دو نوع است: يك نوع از آن دو، طبيعي [و استعدادي] است، نوع دوم اكتسابي است و نوع اكتسابي بدون طبيعي نفعي ندارد.
((امام علي (ع))
======================
دوستان تو بر سه نوعند و دشمنان تو نيز بر سه نوع هستند: پس دوستان تو عبارتند از: دوستِ تو، دوستِ دوستِ تو، دشمن دشمن تو، و دشمنان تو عبارتند از: دشمن تو، دشمن دوستِ تو و دوستِ دشمن تو.
((امام علي (ع))
=====================
چه فراوان است وسايل عبرت گرفتن و چه اندك است بهره‌برداري از اين وسايل براي عبرت‌گيري.
((امام علي (ع))
======================
هر كس در دشمني شدت به خرج دهد، مرتكب گناه شده و كسي كه كوتاهي كند، ستم ورزيده است و هر كس در خصومت مبالغه كند، نمي‌تواند براي خدا تقوا داشته باشد.
((امام علي (ع))
=======================
هيچ گناهي [قابل برگشت] براي من اهميتي ندارد، اگر مهلتي پس از ارتكاب آن داشته باشم كه دو ركعت نماز بخوانم و عافيت را از او مسئلت بدارم.
((امام علي (ع))
========================
آن كس كه به شديدترين بلا مبتلاست، نيازش به دعا، بيش از آن بي‌بلايي نيست كه از بلا در امان نيست.
((امام علي (ع))
===========================
مردم فرزندان دنيا هستند و مرد به محبت مادرش توبيخ نمي‌شود.
((امام علي (ع))
============================
محدوديت مدتِ زندگي، براي نگهباني انسان از انحراف كافي است.
((امام علي (ع))
=============================
محبت پدران موجب خويشاوندي ميان فرزندان است، و خويشاوندي به محبت بيش‌تر نيازمند است تا محبت به خويشاوندي.
((امام علي (ع))
============================
از حدس و گمان‌هاي مردمانِ با ايمان بترسيد، زيرا خداوند متعال حق را در زبان آنان قرار داده است.
((امام علي (ع))
============================
ايمان هيچ بنده‌اي مطابق واقع نمي‌شود، جز اينكه به آنچه در اختيار خداست، مطمئن‌تر از آن باشد كه در اختيار خودِ اوست.
((امام علي (ع))
============================
مسكين و بينوا، فرستاده‌ي خداست. پس هر كس او را محروم برگرداند، در حقيقت خدا را ممنوع نموده و هر كس به آن بينوا عطا كند، پس به خدا عطا كرده است.
((امام علي (ع))
=============================
براي دل‌ها اقبالي (روي‌آوردني) است و ادباري (روي‌گرداندني). پس هنگامي كه روي آورد، مستحبات را [هم] بر او عرضه كنيد و اگر روي گرداند، تنها به واجبات قناعت كنيد.
((امام علي (ع))
=============================
سنگ را به همان‌جا كه از آن آمده، برگردانيد، زيرا شرّ را چيزي جز شرّ دفع نمي‌كند.
((امام علي (ع))
============================
من سَرور و پيشتاز مؤمنانم، و مال، پيشوا و سَرور تبهكاران است.
((امام علي (ع))
===========================
فقر عامل كاهش دين است و عقل را به دهشت مي‌اندازد و براي عداوت انگيزه مي‌شود.
((امام علي (ع))
==========================
جاهلي كه يادگيرنده است، مانند عالِم است و عالِمي كه كه در علم كجروي مي‌كند، شبيه به جاهلي است موذي و لجوج.
((امام علي (ع))
===========================
از معصيت ورزيدن به خدا در خلوت‌ها تقوا بورزيد و اجتناب كنيد، زيرا شاهد، خودِ حاكم است.
((امام علي (ع))
===========================
پيروز نشد هر كس كه گناه بر او پيروز شد و آن كس كه شرّ بر او غلبه كند، مغلوب است.
((امام علي (ع))
=======================
خداوند سبحان در اموالِ توانگران، معاش فقرا را قرار داده است. در نتيجه، هيچ فقيري گرسنه نماند، جز اينكه توانگري به همان اندازه از مالِ فقير بهره‌مند شد و خداوند متعال آنان را در مورد اين ظلم بازخواست خواهد كرد.
((امام علي (ع))
========================
بي‌نيازي از عذر خواستن، بهتر از عذرخواهي راستين است.
((امام علي (ع))
========================
كم‌ترين حقي كه خداوند بر گردن شما دارد، اين است كه از نعمت او براي گناهان كمك نگيريد.
((امام علي (ع))
=========================
خداوند سبحان اطاعت را غنيمتِ هشيارانِ خردمند قرار داده، در آن هنگام كه مردم ناتوان قصور نمايند.
((امام علي (ع))
=========================
حكومت و قدرتِ سلطان، نگهبان خداست در روي زمين.
((امام علي (ع))
========================
سُرور و شادماني مؤمن در چهره‌ي اوست و اندوهش در قلبش.
((امام علي (ع))
=========================
اگر بنده‌ي خدا اجل و سرنوشتِ نهايي‌اش را ببيند، آرزو و فريبندگي آن را دشمن مي‌دارد.
((امام علي (ع))
==========================
درستي آن رأي كه با دولت پيش آيد، با رفتن آن مي‌رود.
((امام علي (ع))
==========================
پاكدامني، زينت فقر است و شُكر زينتِ توانگري.
((امام علي (ع))
===========================
روز عدالت بر ظالم، سخت‌تر است از روز ظلم بر مظلوم.
((امام علي (ع))
===========================
بزرگ‌ترين توانگري، نااميدي است از آنچه در دست مردم است.
((امام علي (ع))
===========================
سپاسگزاري بيش از شايستگي، چاپلوسي است و كوتاهي ورزيدن از اندازه‌ي شايستگي، يا از ناتواني است يا از حسادت.
((امام علي (ع))
===========================
بدترين گناهان، گناهي است كه مرتكب شونده‌ي آن، كوچكش بشمارد.
((امام علي (ع))
============================
آگاه باشيد! احتياج و بينوايي بلاست و شديدتر از بينوايي، بيماري بدن است.
((امام علي (ع))
=============================
هر كس عملش او را به عقب بيندازد، نَسَب (نژادش) او را جلو نيندازد.
((امام علي (ع))
==============================
هر كس شرافت و حيثيتِ نفس خويشتن را از دست داده باشد، شرافت پدرانش سودي به حال او ندارد.
((امام علي (ع))
==============================
كسي كه در عيب خود بنگرد، از عيب جويي ديگران رويگردان مي‌شود و هر كس به روزيِ خداوندي خشنود شود، از آنچه كه از او فوت شده، اندوهگين نمي‌گردد.
((امام علي (ع))
=============================
هر كس شمشير ظلم بكشد، با همان شمشير كشته مي‌شود.
((امام علي (ع))
=============================
قناعت، مالي است فناناپذير.
((امام علي (ع))
============================
هر كس بداند سخنش از گروه اعمالش است، سخن را جز در آنچه براي او اهميت دارد، كم كند.
((امام علي (ع))
=============================
ظالم سه علامت دارد: به كسي كه بالاتر از اوست، با نافرماني او ظلم مي‌كند و به آن كه پايين‌تر از اوست، با غلبه و زورگويي؛ و ستمكاران را ياري كند.
((امام علي (ع))
=============================
بزرگ‌ترين عيب آن است كه آنچه را در خود توست، در ديگران عيب محسوب كني.
((امام علي (ع))
